07 – Boerenleenbank
Het bestuur van de landbouwvereniging Eendracht Bindt nodigt een ambtenaar van de Centrale Raiffeissen Bank uit om op de ledenvergadering van 30 januari 1925 in De Meebaal een lezing te houden teneinde te komen tot “de oprichting eener Boerenleenbank”. De ideeën slaan aan. Op 14 februari 1925 passeert bij notaris J.A. Biermasz te Zierikzee de akte van oprichting van de Boerenleenbank Nieuwerkerk. Daarmee is Nieuwerkerk vrij laat, want in buurdorp Oosterland is al sinds 1914 een Boerenleenbank.
In 1925 poseren het eerste bestuur en de eerste Commissie van Toezicht trots voor de fotograaf. Het oprichtingsbestuur bestaat uit voorzitter M.J.W. Boogerd van De Keulse Putten, tevens lid van de gemeenteraad, secretaris H.C. van de Zande van de Hooge Hoeve en J.A. Gaanderse van de Familiehoeve. De eerste Commissie van Toezicht bestaat uit voorzitter C.J. van Westen van de hofstede Botland, A.J. Steendijk van de hofstede Steenzwaan en klein landbouwer W. Flikweert Azn, lid van de gemeenteraad voor de SGP. Op 30 maart 1925 roept het kersverse bestuur van de Boerenleenbank sollicitanten op voor de functie van kassier. Al op vrijdagavond 3 april 1925 (ZN 06-04) wordt metselaar M.C. Boogert (1890-1950) door de ledenvergadering tot kassier benoemd. Deze keuze is bepaald niet verrassend, want Boogert was één van de initiatiefnemers van de bank. Op 1 mei 1925 wordt in de slaapkamer van de kassier, in het perceel Ring A 65 – later garage Van Dijke – de eerste zitting gehouden.
In 1935 komt er een echt bankgebouw met een kluis. Het nieuwe bankgebouw aan de Zuidring wordt op 19 december 1935 officieel geopend door burgemeester Van Eeten. Op dat moment zijn er 128 leden en heeft de omzet de magische grens van 1 miljoen gulden overschreden.
Als M.J.W. Boogerd in 1932 wegens verhuizing aftreedt, wordt hij als voorzitter van het bestuur opgevolgd door C.J. van Westen. A.J. Steendijk wordt dan voorzitter van de Commissie van Toezicht. Beurtschipper H.P. Barendregt wordt lid van de Commissie van Toezicht. C.J. van Westen, H.C. van de Zande en J.A. Gaanderse vormen vanaf 1932 tot 1946 gedrieën het bestuur. A.J. Steendijk en W. Flikweert Azn zijn nog steeds lid van de Commissie van Toezicht. Na het overlijden van J.A. Gaanderse in 1946 wordt A.J. Lievense van de Noordhoeve tot derde bestuurslid gekozen. Als A.J. Steendijk in 1946 aftreedt als voorzitter van de Commissie van Toezicht, wordt hij opgevolgd door zijn zoon A.N. Steendijk.
Na het plotselinge overlijden van kassier Boogert in 1950 wordt diens zoon A. Boogert (1922-2012), die al sinds 1946 zijn vader bijstond, op kassier van de Boerenleenbank. Zijn zwager A.H. Dam fungeert vanaf 1950 tot 1958 als waarnemend kassier.
Op de ledenvergadering van 12 maart 1951, waarop 64 van de 173 leden aanwezig zijn, wordt uitgebreid toegelicht hoe de bank ervoor staat. Het balanstotaal over 1950 bedraagt ruim fl. 1.475.000,-. Er zijn 929 spaarbankboekjes in omloop, 138 lopende rekeningen, de spaargelden bedragen ruim fl. 540.000,- en de totale omzet over 1950 ruim fl. 19.240.000,-, voorwaar een kolossaal bedrag, aldus de Zierikzeesche Nieuwsbode van 15 maart 1951.
In 1956 wordt A.N. Steendijk tot bestuurslid gekozen in plaats van de in 1955 op jonge leeftijd overleden A.J. Lievense. In datzelfde jaar neemt secretaris H.C. van de Zande na 31 jaar afscheid van het bestuur; hij wordt erelid. Zijn zoon J. van de Zande, ook landbouwer op de Hooge Hoeve, volgt hem op als secretaris. Een jaar later, in 1957, wordt ook W. Flikweert Azn tot erelid benoemd bij zijn afscheid als lid van de Commissie van Toezicht, vanaf de oprichting in 1925. In al die jaren was hij altijd secretaris op de jaarlijkse ledenvergadering. Als lid van de Commissie van Toezicht wordt hij opgevolgd door R.P. Gaanderse.
C.J. van Westen fungeert tot 1958 als voorzitter van het bestuur. Secretaris J. van de Zande wordt voorzitter. Van Westens zoon C.J. van Westen jr. wordt de nieuwe secretaris. Van de Zande en Van Westen vormen met A.N. Steendijk tot 1 april 1961 het bestuur van de bank.
In december 1958 wordt – aldus de ZN van 04-12-1958 – het duizendste spaarbankboekje uitgereikt aan Johanna Bom Jdr. Waar er bij de oprichting van de bank in 1925 53 spaarders waren met een bedrag van fl. 18.000,- zijn er in 1958 1.000 spaarders met een bedrag van fl. 1.900.000,-. Geconstateerd wordt dat 60 procent van de bevolking van Nieuwerkerk een spaarbankboekje bij de Boerenleenbank heeft.
Op 1 april 1961 – drie maanden na de gemeentelijke herindeling – fuseert de bank met de Boerenleenbanken van Ouwerkerk en Zierikzee. De Nieuwerkerkse directeur Boogert wordt directeur van de nieuwe Coöperatieve Raiffeisenbank Zierikzee en omgeving, die later de naam Rabobank zal dragen. Na enkele jaren wordt een nieuw hoofdkantoor betrokken gebouwd op de plaats van de muziekschool aan het Havenplein in Zierikzee. A. Boogert blijft directeur van de gefuseerde bank tot 01-02-1984.
Bestuursleden Boerenleenbank 1925-1961
M.J.W. Boogerd (1877-1958) | 1925-1932 | voorzitter 1925-1932 |
J.A. Gaanderse (1879-1946) | 1925-1946 | |
H.C. van de Zande (1892-1946) | 1925-1956 | secretaris 1925-1956 |
C.J. van Westen (1891-1972) | 1932-1958 | voorzitter 1932-1958 |
A.J. Lievense (1909-1955) | 1946-1955 | |
A.N. Steendijk (1914-2000) | 1956-1961 | |
J. van de Zande (1916-1981) | 1956-1961 | secretaris 1956-1958, voorzitter 1958-161 |
C.J. van Westen jr (1918-1999) | 1958-1961 | secretaris 1958-1961 |
Na de fusie worden J. van de Zande en C.J. van Westen respectievelijk voorzitter en secretaris van het eerste bestuur van de Coöperatieve Raiffeisenbank “Zierikzee en omgeving”. De andere bestuursleden zijn A.M. den Boer (Zierikzee), K.A. van Langeraad (Kerkwerve) en C.W. Romeijn (Ouwerkerk).
Leden Commissie van Toezicht 1925-1961
W. Flikweert Azn (1886-1973) | 1925-1957 | |
C.J. van Westen (1891-1972) | 1925-1932 | voorzitter 1925-1932 |
A.J. Steendijk (1885-1953) | 1925-1946 | voorzitter 1932-1946 |
H.P. Barendregt (1892-1948) | 1932-1948 | voorzitter 1946-1948 |
A.N. Steendijk (1914-2000) | 1946-1956 | voorzitter 1948-1956 |
J.A. van Nieuwenhuijze (1900-1986) | 1948-1961 | voorzitter 1958-1961 |
J.H. Kooijman (1914-1973) | 1956-1961 | |
R.P. Gaanderse (1902-1975) | 1957-1961 |
Na de fusie wordt J.H. Kooijman lid van de Raad van Toezicht van de nieuwe bank. De andere leden van de nieuwe Raad van Toezicht zijn C.P. Kuijper (Ouwerkerk) en G. van de Sluis (Zierikzee).